فردا «روز مسکو» است و مردم برای جشن امشب در تدارک هستند. از همین رو در روز چهارم نمایشگاه کتاب مسکو، پارک و مجموعه نمایشگاهی ودنخا (ВДНХ) محل برگزاری نمایشگاه کتاب مسکو ، روز پر مراجعهای را سپری کرد.
امروز غرفه بنیاد مطالعات اسلامی میزبان پروفسور ایوانوف نویسنده کتاب «آموزش زبان فارسی برای روس زبانان» بود که به همراه جمعی از دانشجویان روس رشته زبان فارسی در غرفه بنیاد مطالعات اسلامی حضور پیدا کردند. کتاب «آموزش زبان فارسی» وی پس از سالهای طولانی از انتشار آن ، در سال 2015 توسط بنیاد مطالعات اسلامی با حذف و اضافات و ویراست جدید تجدید چاپ و برای اولین بار در نمایشگاه کتاب مسکو عرضه شده است. مهمان دیگر غرفه بنیاد مطالعات اسلامی دکتر اسماعیل عبادولین پژوهشگر روس و مترجم و مؤلف آثاری چند از بنیاد بود که در گفتگویی صمیمی درباره کتاب «مطهری و نقش وی در شکل گیری انقلاب اسلامی»مطالب جالبی طرح کرد که در پایان این گزارش نقل می شود.
در جایگاه ایران (مهمان ویژه نمایشگاه امسال مسکو) دو برنامه علمی برگزار شد: اول، نشست «شاهنامه فردوسی و هویت ایرانی» با حضور میرجلال الدین کزازی و لیلا لاهوتی و دکتر علی اصغر محمدخانی و دیگری، مراسم «روز ایران» با حضور آقای الکساندر آندریویچ پروخانوف فیلیسوف، سیاستمدار، ژورنالیست، فعال اجتماعی و صاحب امتیاز روزنامه زافترا (فردا) و تعدادی از نویسندگان روس و دکتر سنایی سفیر ایران در روسیه. همچنین در ادامه برنامه های فرهنگی ایران، امشب در کنسرواتوری چایکوفسکی، گروه موسیقی وزیری با نوازندگی کیوان ساکت و خوانندگی سید محمد معتمدی در حضور سفیر ایران و مهمانان روس و ایرانی به اجرا پرداخت.
متن کامل مصاحبه با دکتر اسماعیل عبادولین:
· لطفا خودتان را معرفی کنید و درباره تحصیلات و گرایش علمی خود بفرمایید.
بسم الله الرحمن الرحیم، من اسماعیل عبادولین هستم از شهر کازان جمهوری تاتارسان فدراسیون روسیه که در در سال 2012 رشته تاریخ معاصر در مقطع دکترا فارغ التحصیل شده ام. موضوع پایان نامه ام: شهید مطهری و نقش وی در شکل گیری انقلاب اسلامی بود. که بحمد الله امسال با همکاری بنیاد مطالعات اسلامی و بویژه عنایت جناب آقای دکتر هادی به صورت یک اثر علمی چاپ و منتشر شد. تا کنون من بیش از بیست و دو عنوان اثر علمی و فلسفی و دینی از زبانهای مختلف (انگلیسی، ترکی، فارسی، اردو) به زبان روسی و بالعکس ترجمه کرده ام.
· از چه زمانی همکاریتان را با بنیاد مطالعات اسلامی مسکو آغاز کردید؟
آغاز همکاری من با بنیاد مطالعات اسلامی در سال 2013 یا 2014 بود و تا کنون سه عنوان کتاب داستان راستان شهید مطهری (Рассказы о праведниках)، بررسی مسائل تربیتی جوانان در روایات (Педагогические порблемы молодежи в свете исламских преданий) و جنبش امام حسین و قیام کربلا (Движение Имама Хусайна и восстание Кербелы) به صورت ترجمه و یک عنوان به صورت تالیف به نام «شهید مطهری و نقش وی در شکل گیری انقلاب اسلامی» (Муртаза Мутаххари и Исламская революция в Иране) از من از سوی بنیاد چاپ شده است.
· اساساً چه شد که شهید مطهری را موضوع پژوهش های خود قرار دادید؟
اساساً علاقه من به زبان فارسی از آشنایی من با کتاب شهید مطهری شروع شد. زمانی که دانشجوی سال دوم بودم، در جستجوی موضوعی برای پژوهش بودم. روزی در کتابخانه دانشگاه به کتابی از شهید استاد مطهری برخوردم با موضوع انقلاب اسلامی شامل مجموعه ای از سخنرانیهای وی که بعد از شهادتش جمع آوری شده بود . با آن که آن موقع تسلط کامل به زیان فارسی نداشتم و بدون استاد مشغول یادگیری زبان فارسی بودم، به تدریج همپای یادگیری زبان فارسی این کتاب را نیز مطالعه کردم و این آغاز آشنایی من با افکار شهید مطهری بود. بعداً از طریق اینترنت بقیه آثار و یادداشتهای شهید مطهری را پیدا و مطالعه کردم بویژه مطالبی که مرتبط با تز پایان نامه ام بود در موضوع انقلاب اسلامی ایران بود. و تقریبا دو سه سال درباره این موضوع پژوهش کردم. در سال 2010 با حمایت نمایندگی جامعة المصطفی در روسیه برای یک فرصت مطالعاتی به قم رفتم و در طول این مدت به جمع آوری منابع و مطالعات کتابخانه ای در این موضوع پرداختم.
· درباره محتوای کتابتان مختصر توضیحی بدهید.
کتاب من ، شامل دو بخش است: یکی زندگینامه سیاسی و فکری شهید مطهری است که تقریبا دویست صفحه است و بخش دوم تحلیل افکار سیاسی شهید مطهری بر تاکید بر نظریه تکامل اجتماعی انسان و برخی از اندیشه های وی مربوط به عرفان سیاسی و حماسه حسینی است .
شهید مطهری از اولین معماران فکری و بنیانگذاران گفتمان انقلاب اسلامی ایران بود که توانست مبانی انقلاب را بر اساس اسلام تئوریزه و حتی آسیبها و تهدیدهای انقلاب را تحلیل کند.
· با نگارش این مقاله و چاپ آن، آیا پژوهش شما درباره آراء استاد شهید مطهری خاتمه پیدا می کند، یا باز هم می خواهید در ابعاد دیگر فکری وی این مطالعات را ادامه بدهید؟
متاسفانه برخی گرفتاریهای شغلی، برای مدتی این مطاعات را متوقف کرده است ولی خیلی دوست دارم این تحقیقات را ادامه بدهم و حتی به بررسی افکار دیگر تئوریسینهای انقلاب که در پیروزی نهضت انقلاب ایران نقش کلیدی داشتند نظیر شهید بهشتی، شهید باهنر و شهید مفتح بپردازم. و پس از بررسی دیدگاههای جداگانه هر یک، کتاب جامعی شامل دیدگاههای تئوریسین های انقلاب اسلامی ایران بنگارم.
· غیر از موضوع سیاست اسلامی آیا موضوعات دیگری نیز مورد توجه علمی شما است؟
غیر از موضوع سیاست عملی اسلامی، من به موضوع نظریه اقتصاد اسلامی نیز توجه خاصی دارم و دو سال پیش مقاله ای در این موضوع نگاشته ام و درصددم مقالات دیگری با موضوع اقتصاد اسلامی و برداشتهای مختلف از مفهوم اقتصاد اسلامی در کشورهای اسلامی را بررسی کنم. کتاب «نظام اقتصادی در اسلام» شهید مطهری را نیز چند بار دقیق مطالعه کرده ام و نکات مهم آن را نیز استخراج کرده ام
· درباره اندیشه های امام خمینی رحمة الله علیه نظرتان جیست؟ آیا تصمیم دارید روزی به بررسی افکار امام بپردازید؟
شخصا نظرم درباره امام خمینی این است که او در افقی بسیار بالاتر از یک متفکر قرار داشت. او یک شخصیتی آسمانی و از اولیای خدا بود. و تنها می توانم او را معجزه بنامم. امام خمینی همچون خورشید است که نمی توان مستقیم به او نظر دوخت که این کار جز تحیّر چیزی عاید انسان نمی کند. خورشید را تنها می توان با بررسی منظومه ای که گرداگرد او میگردد، شناخت. برای من پی بردن به کنه شخصیت امام خمینی بسیار دشوار است. به نظر من مهمترین بعد شخصیت امام خمینی، بعد عرفانی او بود که او را از سطح یک متفکر بسیار بالاتر می برد. و برای کسی که می خواهد حقیقت امام را بشناسد، جز با طی مراحل عرفانی راهی برای شناخت آن حقیقت نیست. الآن من فکر میکنم چشمم توانایی نظر دوختن به آن خورشد را ندارد، و هنگاهی که کلمات امام را می خوانم حس می کنم غریق بحر بیکرانی هستم و تمرکز فکری ام را از دست می دهم و حیرتزده می شوم. برای شناخت برخی از ابعاد فکری امام، نظیر تفکر سیاسی وی، لازم است مجموع آراء شاگردان مکتبش نظیر شهید مطهری و شهید بهشتی و سایر شاگردانش که در انقلاب اسلامی نقش کلیدی داشتند را بررسی کرد. به نظر من شناخت منظومه شاگردان امام که در حول خورشید وجود او گرد آمده بودند، می تواند بینشی روشن درباره افکار امام به ما بدهد و من این مسیر را دارم طی می کنم.
